Het wachten is over: de online seizoensverkoop is gestart! Zo kunnen jullie al tijdens de laatste donkere dagen van het jaar starten met kijken en kiezen voor het nieuwe teeltseizoen.
Dit jaar hebben we het iets anders aangepakt om het werk en de bestellingen wat te spreiden. Alle nieuwe niet-knol-producten zijn aan de webwinkel toegevoegd op het moment dat ze gesorteerd, schoon, beschikbaar waren en daar tijd voor was. Hoe je die kunt vinden staat verderop in dit artikel. Alle knolgewassen hebben we bewaard tot nu, hier komen ze !
Aardperen
Dat gaat een bijzonder gevoel geven bij het bestellen: de aardperen worden op bestelling gerooid! De aardperen zitten bij het plaatsen van dit artikel voor het overgrote deel nog in de grond. Normaliter oogsten we aardperen machinaal. Dat gaat sneller en makkelijker en de machine rammelt ze ook nog eens redelijk schoon. Een nadeel van machinaal oogsten is dat er wel eens wat in de grond blijft zitten. Dat is de reden dat we aardperen nooit twee jaar achter elkaar op dezelfde plek hebben: we hebben natuurlijk meerdere soorten en je weet dan niet meer wat wat is omdat het ook nog iets van het jaar ervoor op kan komen. Op de aardpeerrijen van vorig jaar komt in april/mei dus altijd wel weer wat boven, wat er meerdere keren handmatig of door de varkens wordt uitgehaald. Dat is vrij laat, want veel dingen zaai je rond of voor die tijd al, maar we kunnen daar heel goed pompoenen op doen, al dan niet met gratis varkensmest.
Op dit moment is de grond heel nat. Dat maakt het eigenlijk onmogelijk om met de machine het land op te gaan; dat wordt wegzakken, slippen, continu enorme klodders verwijderen en de structuur van de grond vernielen. Als de voorspellingen zo blijven zullen alle aardperen met de hand uit de grond gehaald moeten worden. Ze handmatig uit de drek spitten is nogal een klus en daarna moet er ook nog veel meer schoongemaakt worden (als het droog is rammelt de machine ze wel wat schoon, ook dat voordeel is er nu niet). Het is daarom praktischer om iedere keer een kleine hoeveelheid te doen en dus zijn de klanten verzekerd van een zeer ambachtelijke aanpak. We hebben van alle soorten handmatig een kist geoogst voor de eerste bestellingen en gaan bij meer bestellingen weer de modder in. We hopen op een droge periode in januari maar het lijkt er nog niet op.
Nieuw dit jaar is de Dwarf, die maar ongeveer 60 centimeter hoog wordt. Voor een aardpeer is dit echt een dwerg; de meeste andere rassen worden tussen de twee en vier meter hoog. Verwacht van de Dwarf een relatief kleine oogst, dat kan ook niet anders met veel minder blad. Omwaaien van de stelen in de herfst komt bij de Dwarf niet voor. De Dwarf is door zijn formaat zeer geschikt voor kleinere tuinen of om voor het eerst aardperen te kweken. De smaak is gelijk aan andere aardperen.
Zoete aardappels of bataten
De zoete aardappels zijn begin oktober geoogst; dat moet voordat de bodemtemperatuur onder de 10 graden zakt, daarna gaan ze rotten. Het was qua weer een goed batatenjaar; ze hadden zelfs nog wel twee weken langer kunnen blijven zitten, maar je moet toch iedere keer het evenwicht zoeken tussen zo lang mogelijk groeien en zo min mogelijk risico. We hadden een goede opbrengst. Ook handig: de bataten stonden langs het veld met de varkens dus het loof kon zo over het gaas rechtstreeks naar gretige versnipperaars. De ongeveer 75 meter aan zoete aardappels is in twee dagen met twee à drie mensen handmatig uit de grond gehaald. We hebben per soort maar kleine stukjes en dat is moeilijk te scheiden met de rooimachine, bovendien snijdt de machine wel eens wat kapot en dat is natuurlijk zonde, zeker met onze hoeveelheden. We hebben één of twee kisten per soort, dus ook hierbij een exclusief gevoel.
We hebben zowel wit- als oranjevlezige zoete aardappels en één paarse. Oranje zoete aardappels zijn over het algemeen iets zoeter dan de witte en de witte doen het ’t best. Zoete aardappels behoren tot de windefamilie (Convolvulaceae), wat ook wil zeggen dat ze mooi en veel bloeien.
Onze paarse zoete aardappel heet de Molokai improved. Deze is zeer succesvol veredeld door Ecohoeve Den Oude Kastanje. Eerder hadden we de Molokai waarvan de knollen niet veel dikker werden dan een duim. De Improved is echt een stuk dikker, zeker als je het groeiseizoen wat kan rekken.
Wil je je een beetje James Bond voelen in je moestuin? Nieuw dit jaar is de Golden Eye die goudgeel wordt bij het bereiden en een krachtige smaak heeft.
Ook nieuw: Jewel. Die hadden we al een paar jaar, maar vorig jaar niet genoeg om te verkopen. Dit jaar weer wel! Qua bloemen is dit onze favoriet – de foto bij dit artikel is de Jewel – en best een mooie opbrengst.
Yakon
Ook de yakonnen zijn al geoogst: als het loof bevroren is van de eerste nachtvorst is het tijd om ze te rooien, voordat de vorst echt diep in de grond zit. De knollen hebben een beetje kou nodig om smakelijk te worden: ze zetten zetmeel om naar suiker als antivries. We hebben weer een goede oogst, maar dat is eigenlijk altijd zo: yakonnen zijn heerlijk makkelijk. In droge zomers geven we ze geen druppel water en natte zomers vinden ze ook prima. De oogst is bij ons eigenlijk altijd erg goed: tegen de 10 kilo per plant!
We hebben dezelfde varianten als vorig jaar: de rode Rojo, de rood met ‘witte’ Rojo et Blanco en de 1610. We hebben de 1610 gekregen zonder de oorsprong te kennen. Vorig jaar hadden we dan ook nog in de tekst in de webwinkel staan dat we hoopten er ooit nog eens achter te komen. Dat zijn we! We werden benaderd door Frank van Keirsbilck uit Vlaanderen die al vele jaren experimenteert met allerlei ‘vergeten’ groenten uit Zuid-Amerika en het één en ander wilde ruilen. Hem viel op dat we de 1610 hadden: het bleek een Frank-variant!
Naast broedknollen om zelf planten van te kweken verkopen we ook de eetbare knollen op de website. Let hier goed op als je bestelt.
Oca
Oca (Oxalis Tuberosum) is een knolvormende klaverzuring waarvan we vier varianten hebben. Ieder jaar is het een verrassing welke variant het ’t beste doet. Oca is na de aardappel het belangrijkste gewas in de Andes. In Peru zijn er ontelbare soorten oca in vele kleuren of kleurcombinaties; er is in de 1000 jaar dat oca wordt geteeld een grote soortenrijkdom ontstaan. Oca’s zien er leuk uit. Voor de Harry Potter liefhebbers onder ons: volgens een klant deden ze haar denken aan mini-versies van hoe mandrakes eruitzien in de films.
Oca’s moeten zo laat mogelijk in het jaar geoogst worden, liefst half november of zelfs in december pas, waarbij het loof moet worden beschermd tegen nachtvorst. We hebben bijvoorbeeld wel eens doorzichtige dakplaten gebruikt om ze te beschermen tegen vroege nachtvorst. De laatste jaren is dat meestal niet nodig. Er zijn in de Verenigde Staten mensen die met oca’s kruisen om eerdere knolvorming te krijgen; interessant voor het Nederlandse klimaat, dus wie weet kunnen we daar ooit iets mee. Vooralsnog doen we het met deze vier varianten die met een beetje aandacht voor Nederlandse begrippen een prima opbrengst hebben.
Aardappels
Vorig jaar hebben we veel aandacht voor aardappels gehad, dit jaar eerst aandacht voor andere knolgewassen. Natuurlijk kun je dit artikel lezen waarin Lambert vertelt over zijn aardappelliefde en vooral over hoe het aardappeljaar bij De Tuinen verloopt. We krijgen ieder jaar veel praktische vragen over bijvoorbeeld voorkiemen, planten, wanneer oogsten, etc.. Antwoorden daarop zijn te vinden in het voornoemde artikel en ook in de informatie op de aardappel-pagina van onze webwinkel.
Geen knolcapucien, wel postelein
Andere jaren hebben we ook altijd knolcapucien of mashua in wit (klimmend) en oranje (kruipend). Dit zijn knolvormende Oost-Indische kersen (Tropheolum Tuberosum). De oogst is dit jaar niet zo best waardoor we niet genoeg hebben voor de verkoop. Wel hebben we nog Peruaanse postelein (Anredera Cordifolia) waarvan zowel het blad als de knollen eetbaar zijn. Dit gewas doet het, net als yakon, altijd goed.
Niet-knol, wel nieuw
Wederom hebben we dit jaar tientallen producten aan ons assortiment toegevoegd die we nog niet eerder hebben verkocht! Die worden gemarkeerd met het woord NIEUW voor hun naam. Als je wilt weten welke producten dit jaar nieuw waren op de tuinen en de webwinkel, tik gewoon ‘nieuw’ in het zoekveld. Eerlijk is eerlijk, dan krijg je ook dingen uit Nieuw-Roden en Nieuw-Zeeland als zoekresultaat, maar omdat er NIEUW in de naam staat zie je in één oogopslag om welke producten het gaat. Naast de bovengenoemde nieuwe knolgewassen waren er al nieuwe bloemen, kruiden, bonen en theesoorten, waarvan de meeste al genoemd zijn in nieuwsbrieven en op social media, maar die je op deze manier handig op een rijtje kunt krijgen.